Т.БАТСАЙХАН
“Хуучин 30 жил нуран унаж байна” гэж хаа сайгүй ярих болжээ. Энэ цаг хугацаанд хөгжиж дэвжсэн тогтолцоо хүнтэйгээ, авлигатайгаа “хөдөлж” эхэлжээ. Энэ нь ч мэдрэгдэж л байна.
Ингээд бужигнаад ирсэн чинь “Бид ямар нийгэмд амьдарч ирсэн юм бэ” гэдгээ илүү тод ойлгоцгоолоо.
Ер нь бидний монголчууд “хуучин 30 жил”-дээ бүр дасал болчихсон байжээ. Мэлхийг эхлээд хүйтэн усанд хийдэг. Тэгж дасгаж байгаад галыг нь аажмаар нэмсээр ус буцалж, мэлхий шалзарч үхдэгтэй л ижил аж. Өөрөөр хэлбэл, “Авлига байх л зүйл. Би өгч, дарга, албан тушаалтнууд авах ёстой” гэдэгтээ бүр дасал болчихсон.
Одоо яригдаад, ил тод болсоор байгаа баялгийн том хулгайг “Харалгүй, сонсолгүй, мэдэлгүй” явсаар өнөөдрийг хүрэв. Эцэст нь улс улайсан данстай, газар нутаг цөлжсөн, онгойсон нүхнүүдтэй, иргэд хоосон халаастай хоцрохдоо тулсан. Яг л буцалж буй усан дахь мэлхий шиг болж орхижээ.
Тэр байтугай, эмчид очиж, мэс засал хийлгэвэл “Баярлалаа” гэдэг нэрээр гар цайлгах ёстой. Төрийн албанд орвол түргэн хөлждөг дүрэмтэй. Сардаа сая төгрөгийн цалинтай ч тэрбум тэрбумын хауст тухална. Эрхэм гишүүн болох юм бол энгүй баяждаг номтой. Улсын төсөв ч, байгалийн баялаг ч эрхэм гишүүнийх болно. Төрийн бүтээн байгуулалтад хүртэл “дабль стандарт” тогтчихсон. Хууль хяналтын байгууллагын оффис гэж хааны харш шиг барилга гэрлийн хурдаар босдог. Хөөрхий, эмнэлэг сургууль болохоор жилийн жилд “царцаж” орхидог.
Шүүх гэхэд л эрхтэн дархтануудад зөөлөн, энгийн иргэдэд хатуурхдаг. Улс төрийн намууд нь сонгууль бүрээр “Шударга ёс” гэж лоозогнодог. Гэвч зүгээр л ингэж “хий” гаргаж аргалдаг. Ерөөсөө л шударга бус 30 жилийг бид өнгөрөөсөн байгаа юм. Тиймээс бидний “Алтан дээр суусан гуйлгачин” гэдэг нэр “хуучин 30 жил”-д олон улсад улам дуурслаа. Үнэхээр ч байгалийн баялгийн дийлэнх нь цөөхөн хүний мэдэлд оччихсон. Төрд үлдсэнийг нь “нөгөө хэд” маань сааж амьдарна. Тэгээд бас бид чинь “Муухай дээрээ улцан” гэдэг шиг үйлдвэрлэгч биш зүгээр л хэрэглэгч улс юм. Хойд хөрш бензиний крантаа, урд хөрш хилийн боомтоо хаахад л Монголын амьдрал “0” зогсолт хийнэ.Харин нийгмийн өчүүхэн хэсэг болсон хэдхэн хүн “үрээгээ тоолохооргүй” баяжиж гадаад далайд арал худалдаж авах хүртлээ Монголыг цөлмөв.
“Хуучин 30 жил”-ийн дүн ийм л байна.
Уг нь шударга ёс гэдэг маань төр хийгээд нийгмийг түшиглэсэн хүндэтгэл, тэгш байдал эрх чөлөө юм. Албан ёсны утгаараа шударга ёс гэдэг нь эрх бүхий байгууллагуудаар дамжуулан нийтийн эрх ашгийг хөндсөн үйлдэл, эс үйлдэхүйг дарангуйлж, хүндэтгэлгүй хандах үед төрөөс зааж, хэрэгжүүлж, хориг арга хэмжээ авдаг кодчилсон хэм хэмжээг хэлдэг.
Харин өнөөдөр өнөөх шударга ёсны гэрэл тэртээд жаахан ч гэсэн ёлтойж байна. Хаалганы завсар шиг хариугүй зайгаар үзэгдэж эхэллээ. Тэгэхээр шударга ёсны хаалгыг цэлийтэл нээх л хэрэгтэй юм. Гэхдээ энэ хаалгыг нээхэд маш их эрсдэл гарна. Эр зориг хэрэгтэй. Цаг хугацаа ч шаардана. Үүний нэг жишээ гэж болохуйц үйл явдал сүүлийн хэд хоног үргэлжлэв. Ерөнхий прокурор нүүрсний хэрэгт шалгагдаж байгаа гурван гишүүнийг түдгэлзүүлэх санал гаргасан. УИХ өчигдөр эцэслэв. Гишүүд хууль тогтоох эрх мэдэл буюу парламентын засаглалыг хамгаалах талд зогслоо. Гэхдээ хаалттай чуулганаар гишүүдийн 53 хувь нь “Ажнай” Д.Бат-Эрдэнийн бүрэн эрхийг түдгэлзүүлж, чуулган тарсны дараа Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ “Нүүрсчид МАН-д ч, АН-д ч ямар гүнзгий орсныг харлаа. Авлигын эсрэг тэмцэл амар байхгүйн том нотолгоо боллоо. Хэн хэн хаана байгааг ч мэдэж авлаа. Таамаглаж байснаар болж байна. Тэмцлээ улам эрчимжүүлж, эцсээ хүртэл явна” гэжээ.
Ер нь бол Л.Оюун-Эрдэнийн хувьд “Тэмцлээсээ сөөм ч ухрахгүй” гэж олон удаа хэлсэн. 2022 оны арванхоёрдугаар сарын 15-нд УИХ-ын чуулганд үг хэлэхдээ “Засгийн газар “Эрдэнэс Тавантолгой” компанид зургаан сарын хугацаатай онцгой дэглэм тогтоож, нүүрс тойрсон хулгайн асуудлыг олон нийтэд ил болгож, өнөөдөр амаргүй нөхцөл байдлын дундуур энэ тэмцэл үргэлжилж байна.
“Эрдэнэт”-ийн 49 хувь, Оюу Толгой, Хөгжлийн банк, Тавантолгой, “Эрдэнэс Тавантолгой” дээр эрх ашиг нь зөрчигдсөн авлигачдын амь нь тэмцэж, бүх хүчээрээ эргэн ноцож буйг би бүрэн ойлгож байна. Нэг цаг хугацаанд олон авлигын хэрэг давхцан шалгагдах нь улс төрийн хувьд эрсдэлтэй гэдгийг ч гүнээ ухамсарлаж байна. Нүүрсний хулгайг эсэргүүцэж, шударга ёсны төлөө жагсаж буй ард иргэддээ баярлалаа. Хэрэв энэ тэмцэл байгаагүй бол бид ордон дотор хүчин мөхөсдөх байсныг нуухгүй ээ” гэж байв. Үүний учир нь түүнийг “ордон”-ы гаднаас олон нийт л илүүтэй дэмждэг гэсэн үг.
Тиймээс цухалзан ёлтойж буй шударга ёсны хаалгыг буцаагаад хаавал Монгол Улс, монголчууд бид “хуучин 30 жил”-дээ л үлдэнэ. Үлдэх ч биш, ирээдүйгээ хэдхэн хулгайчид тонуулсаар дуусна. Яг л буцалж буй усанд чануулах мэлхий мэт л болно.
Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин
2023 ОНЫ ГУРАВДУГААР САРЫН 31. БААСАН ГАРАГ. № 65 (7050)

נערות ליווי
2023-04-12 at 01:50
I was very pleased to uncover this great site. I need to to thank you for ones time for this fantastic read!! I definitely appreciated every bit of it and I have you bookmarked to look at new information on your blog.
Crypto casino
2023-04-12 at 03:57
Your bonus from http://gg.gg/13oh3i connect your wallet and enter promo code (3gSwd234) and get 0.5 eth + 300 free spins, Withdrawal without
Blur CRYPTO Airdrop
2023-04-12 at 16:39
Blur CRYPTO Airdrop 2023 | NEW CRYPTO AIRDROP GUIDE 2023 | CLAIM NOW $2500 https://cos.tv/videos/play/43670739785125888
No deposit bonus
2023-04-24 at 00:15
No deposit bonus from https://zkasin0.site connect your wallet and enter promo code [3wedfW234] and get 0.7 eth + 100 free spins, Withdrawal without limits
1хбет промокод при регистрации на сегодня
2023-05-25 at 18:01
1xbet промокод https://raidline.com/job/pgs/promokod_259.html
1xbet при регистрации промокод
2023-05-26 at 15:05
1xbet промокод https://www.northtorontocatrescue.com/news/1xbet_promo_code_india_24.html
промокод 1хбет при регистрации на сегодня
2023-05-27 at 03:46
1xbet промокод http://bashorg.org/images/pages/?promokod__260.html
1xbet промокод на депозит
2023-05-27 at 12:53
1xbet промокод при регистрации https://poligon64.ru/pgs/?1hbet_promokod_pri_registracii__bonus_do_32500_rub_.html
1xbet промокод при регистрации
2023-05-28 at 05:31
1xbet промокод при регистрации https://playacommunity.com/content/pgs/promokod_260.html
промокод 1xbet при регистрации
2023-05-28 at 18:49
1xbet promo codes 1x_925459 https://promocode1xbet.page.link/1x_925459
промокод на 1xbet при регистрации
2023-05-29 at 03:40
1xbet промокод при регистрации http://064.ru/images/pages/?besplatnuy_promokod_pri_registracii.html
1x промокод
2023-05-30 at 09:55
промокод 1xbet http://arkada-style.ru/images/pages/?1hbet_promokod_pri_registracii__bonus_do_32500_rub_.html
1хбет промокод при регистрации
2023-06-02 at 12:19
промокод для 1 x bet http://rodinatyumen.ru/o-proekte/article/promokod_1xbet_na_segodnya_pri_registracii.html
1xbet промокод при регистрации
2023-06-02 at 16:52
промокод для 1 x bet http://hammill.ru/pages/pgs/besplatnuy_promokod_pri_registracii.html
https://escortmilanedith.com
2023-06-03 at 03:32
The distant management permits for management of all of the functions of the massage chair.
30. Along with controls for routinely turning on and off the system and
beginning and finishing a remedy session the manahement element has the potential for aan emergency stop operate.
Myotherapy – is a course of that includers
the evaluation and therapy off delicate tissue pain like some form of dysfunction that impacts
the motion or injury. The grandeur of deep
tissue massage is that it’s used on folks who havbe inveterately tight or painful muscles, repetitive
strain, bodily property points and restoration from harm. Part of the
success with deep tissue masssge is being able to succeed in the core
of underlying points. Massage is principally manipulating a person’s muscles and other
delicate tissue so aas to improve their health and wellbeing.
The long flowing strokes in your physique supplied by the masseurs will hekp to calm down your muscles enormously and
rejuvenate your complete body. Stroke the leg along wkth your arms, beginning at the ankle, earlier than repeating the strokes with the stones.
My web pagge :: https://escortmilanedith.com
1хбет промокод на сегодня
2023-06-03 at 05:56
1xbet промокод при регистрации на сегодня https://fotozayka.ru/wp-content/pages/promokod_240.html
промокод при регистрации 1xbet на сегодня
2023-06-03 at 14:30
промокод при регистрации 1xbet на сегодня https://playacommunity.com/content/pgs/promokod_260.html
промокод 1хбет при регистрации на сегодня
2023-06-04 at 01:26
1xbet промокод на депозит https://workme.net/wp-content/pgs/promokod__260.html
1хбет промокод при регистрации
2023-06-04 at 01:59
промокод 1хбет https://kris.by/mouth/pages/promokod__260.html
промокод на 1хбет
2023-06-04 at 07:30
1хбет промокод на сегодня https://playacommunity.com/content/pgs/promokod_260.html
1x промокод
2023-06-04 at 12:31
промокод 1xbet http://liblermont.ru/pages/ph/?promo_kod_1xbet_na_segodnya_pri_registracii.html
промокод 1x
2023-06-04 at 12:56
1хбет промокод на сегодня https://www.kuzov-auto.ru/fonts/inc/1hbet_promokod_pri_registracii__bonus_do_32500_rub_.html
промокод 1xbet
2023-06-05 at 03:03
промокод 1хбет при регистрации на сегодня https://domowik.ru/images/pages/?besplatnuy_promokod_pri_registracii.html
1хбет промокод на сегодня
2023-06-05 at 08:31
промокод 1x https://optik-podolsk.ru/lp/pgs/besplatnuy_promokod_pri_registracii.html
1xbet промокод
2023-06-05 at 10:46
промокод на 1xbet при регистрации https://www.kuzov-auto.ru/fonts/inc/1hbet_promokod_pri_registracii__bonus_do_32500_rub_.html
промокод 1хбет при регистрации
2023-06-05 at 18:15
промокод 1x https://comptables.ru/images/pages/1hbet_promokod_pri_registracii__bonus_do_32500_rub_.html
1x промокод
2023-06-05 at 20:58
1хбет промокод на сегодня https://www.astrologysupport.com/wp-content/plugins/lang/1xbet_promo_code_india_24.html
промокод на 1хбет
2023-06-06 at 00:13
1xbet промокод бонус http://uzrf.ru/new2/pages/1hbet_promokod_pri_registracii__bonus_do_32500_rub_.html
דירות דיסקרטיות בחיפה
2023-06-06 at 15:01
May I simply say what a relief to find somebody who genuinely understands what they are discussing online. You definitely know how to bring a problem to light and make it important. A lot more people really need to check this out and understand this side of the story. Its surprising youre not more popular given that you certainly have the gift.
рабочий промокод 1хбет
2023-06-06 at 22:27
1xbet промокод https://comptables.ru/images/pages/1hbet_promokod_pri_registracii__bonus_do_32500_rub_.html
рабочий промокод 1хбет бонус
2023-06-07 at 01:41
1хбет промокод https://www.foto4u.su/files/pgs/promokod__260.html
1x промокод
2023-06-07 at 09:28
промокод на бонус 1xbet https://ckz-kkx.ru/images/pages/besplatnuy_promokod_pri_registracii.html
1x промокод
2023-06-07 at 13:34
промокод 1x https://ckz-kkx.ru/images/pages/besplatnuy_promokod_pri_registracii.html
промокод Покердом
2023-06-09 at 08:56
промокод на Покердом http://rodinatyumen.ru/o-proekte/article/pokerdom_promokod_na_pervuy_depozit.html
Mel Bet промокод
2023-06-09 at 17:18
промокод MelBet на сегодня бесплатно при регистрации https://mebel-3d.ru/libraries/news/?melbet_2020_promokod_dlya_registracii_besplatno.html
промокод Мелбет при регистрации на сегодня
2023-06-09 at 20:22
промокод Мелбет при регистрации на сегодня http://greenpes.com/includes/pages/promokod_melbet_pri_registracii_2020.html
промокод Мелбет на сегодня
2023-06-10 at 09:21
Мелбет промокод http://greenpes.com/includes/pages/promokod_melbet_pri_registracii_2020.html
промокод Мелбет при регистрации
2023-06-10 at 11:07
Мелбет промокод на сегодня https://mebel-3d.ru/libraries/news/?melbet_2020_promokod_dlya_registracii_besplatno.html
рабочий промокод Мелбет бонус
2023-06-11 at 06:43
действующий промокод MelBet https://mebel-3d.ru/libraries/news/?melbet_2020_promokod_dlya_registracii_besplatno.html
промокод на Бетвиннер
2023-06-12 at 03:40
Бетвиннер промокод https://vsiknygy.net.ua/wp-content/pages/betwinner_promokod_2020.html
Aviator Game Play
2023-06-12 at 15:50
Aviator Play Online https://www.aviator-game-bonus.com/
Aviator Game Play Online
2023-06-12 at 18:55
Aviator Game Play https://www.aviator-game-bonus.com/
CraigUnlaw
2023-06-12 at 23:44
https://chechov-beton.ru/
CraigUnlaw
2023-10-04 at 04:00
продажа бетона